ترس آنقدرها هم بد نیست! نگاهی به مزایای روحی و اجتماعی احساس ترس

با اینکه وقتی صحبت از ترس می شه چیزای ناخوشایندی به ذهن ما خطور می کنه، اما حقیقت اون هستش که ترس خیلی هم چیز بدی نیس.
ترس هم مانند احساسات دیگه ما مثل غم، شادی و خشم بخشی از بیولوژی انسانه. این احساس کارکردهایی داره که واسه باقی موندن ما لازمن. در ادامه به فواید ترس از جنبه های جور واجور می پردازیم.

۱- ما رو در برابر آسیبا حواس جمع می کنه

این شاید روشن ترین فایده ترس باشه اما شک نداشته باشینً مهم ترین اون همه. ترس یه جور زنگ اخطار داخلی در برابر خطره. وقتی هول و ترس داریم، بدن ما واکنشی فیزیکی نشون میده پس می تونیم خطر رو مدیریت کنیم که به این مسأله اصطلاحاً «عکس العمل جنگ یا فرار» می گن. این عکس العمل وقتی اتفاق می افته که با خطر یا تهدیدی مواجه میشیم. اگه این عکس العمل طبیعی نبود، وقتی که تو یه موقعیت خطرناک قرار می گرفتیم انرژی، قدرت، تمرکز یا سرعت لازم واسه جنگ با عامل خطر یا فرار از اونو نداشتیم. مثلا، اگه ماشینی به سرعت به طرف ما بیاد، احساس ترس این قدرت رو به ما میده که در کسری از ثانیه عکس العمل نشون بدیم و به سرعت خود رو کنار بکشیم. بدون احساس ترس، آسیب می بینیم.

۲- کمی ترس به ما کمک می کنه زندگی بهتری داشته باشیم

وقتی از چیزی هول و ترس داریم دو انتخاب داریم: می تونیم اجازه بدیم ترس ما رو ضعیف کنه یا می تونیم با اون ترس رو به رو شیم و بر اون پیروز شیم. احساس ترسی که نسبت به مسأله ای داریم، به ما اخطار میده در زندگی ما چیزی هست که خود رو در مورد اونو محدود کردیم یا از اون دوری می کنیم، مثل ترس از پذیرفته نشدن که باعث می شه از ایجاد رابطه عاطفی دوری کنیم.
وقتی با این ترس خود رو به رو شیم و بر اون پیروز شیم، می تونیم از یه رابطه عاشقانه بهره مند شیم. این مسأله در مورد ترسای فیزیکی و خارجی مثل ترس از هواپیما هم صدق می کنه.
اگه با ترس خود مواجه شیم و جربزه به خرج بدیم و سوار هواپیما شیم، می تونیم به هر نقطه ای از دنیا سفر کنیم.
احساس ترس اثری روانشناختی بر ما داره که در نتیجه اون می تونیم زندگی خود رو از زاویه ای دیگه و با دیدی روشن تر ببینیم. در واقع ساختار ترس به گونه ایه که ما رو با واقعیت زندگی خود مواجه می کنه.
دیدن چیزای ترسناک باعث می شه با خود فکر کنیم زندگی مون و مشکلاتی که با انا درگیر هستیم خیلی هم بد نیستن. وقتی با احساس ترس مون نسبت به چیزایی مواجه میشیم که خود رو در مورد اونا محدود کردیم، تجربه بیشتری به دست میاریم و به توانایی بیشتری واسه کسب موفقیت دست پیدا می کنیم چون دیگه چیزی وجود نداره که بتونه جلوی ما رو بگیره و وقتی مانعی وجود نداشته باشه، می تونین زندگی دلخواه تون یا چیزی نزدیک به اونو بسازین. هم اینکه در آینده کمتر افسوس می خورین.

۳- واسه شغل ما خوبه

ترس می تونه باعث ناتوانی ما شه و در عین حال می تونه انگیزه بخش ما باشه، مخصوصا وقتی که این احساس به حجم کار یا اهداف شغلی مون در رابطه باشه. خیلی از افراد باید در ساعتای پایانی موعد تحویل کار، آدرنالین خون شون بالا بره تا پروژه ای رو تموم کنن. هم اینکه احساس ترس کمک می کنه تا روی بقیه حساب باز کنیم و عضوی از یه گروه شیم. طبق نظریه تکامل، ما آدما به شکل قبیله ای زندگی می کنیم، به خاطر همین در محیط کار به اعضای دیگه قبیله یا در واقع هم تیمیای خود نیاز داریم تا در برابر شیر درنده ای که اهداف حرفه ای ما رو به خطر انداخته کمک حال ما باشن. اضطرابی که به همراه این ترس تجربه می کنین هم براتون خوبه، چون شما رو حواس جمع و بیدار نگه می داره تا بتونین بهتر سخنرانی کنین یا حتی بیدار شید. صبحا سطح کورتیزول یا همون هورمون اضطراب در بدن بالا میره تا بتونیم از یه خواب طولانی بیدار شیم.

۴- می تونه خوشحال کننده و باحال باشه

خیلی از ادما از قصد خود رو می ترسانند. اونا فیلمای ترسناک تماشا می کنن، چتر بازی رو تجربه می کنن، سوار ترن هوایی می شن و با مطرح کردن خواسته هاشون با بقیه، خطر پذیرفته نشدن رو قبول می کنن تا هیجان گرفتن جواب مثبت از اونا رو تجربه کنن. ترس باعث می شه احساس سرزندگی کنیم و از حاشیه امن خود خارج شیم که این خود تجربه هیجان آوریه. این احساس هیجان می تونه با افزایش هورمون آدرنالین، افسردگی رو کم کنه.
در نتیجه سطح انگیختگی و گلوکز خون (که تبدیل به انرژی می شه) زیاد می شه.
احساس ترس ما رو به طور کامل از نگرانیای روزمره و افسردگی مون دور می کنه.
تقریبا غیر ممکنه که در زمان تجربه ترس، به فشارها و نگرانی هامون فکر کنیم.

واقعا ترس مانند یه پاککن ذهن رو پاک می کنه.

۵- به ما کمک می کنه با بقیه رابطه برقرار کنیم و به اونا نزدیک تر شیم

هورمون اکسی توسین در بروز رفتارای جامعه یار در ما نقش داره و این مسأله باعث می شه با بقیه رابطه برقرار کنیم و در فکر راحتی بقیه باشیم. تصویر تکراری کسایی که بین تماشای یه فیلم ترسناک همدیگه رو بغل کردن، بهترین مثال واسه این موضوعه. تا حالا دقت کردین تمایل داریم در مورد ترسای مشترک مون با همدیگه صحبت کنیم؟ این مسأله به هورمون اکسی توسین برمیگرده. وقتی هول و ترس داریم، بدن اکسی توسین تولید می کنه که به ما کمک می کنه به همدیگه نزدیک تر شیم و با هم رابطه برقرار کنیم.
مغز براساس غریزه باقی موندن، با شخص دیگری رابطه برقرار می کنه تا شانس نجات رو بالا ببره.

به چه دلیل از تجربه احساس ترس حال می کنیم؟

فیلم ترسناک چیجوری بیننده رو روی صندلی خود میخکوب می‌کنه؟

چند راه حل واسه اینکه بر ترس از شکست پیروز شیم